Thanh bên bài viết
Số lượt xem PDF: 119
Nghiên cứu tính liều bức xạ gia tăng do hoạt động thăm dò đất hiếm mỏ Mường Hum, tỉnh Lào Cai
Nội dung chính của bài viết
Tóm tắt
Bài báo nghiên cứu sự gia tăng liều bức xạ do hoạt động khoáng tại mỏ đất hiếm Mường Hum chứa hàm lượng cao các nhân phóng xạ tự nhiên (238U, 232Th và 40K). Sử dụng hệ phương pháp đo suất liều gamma, nồng độ khí radon bằng các thiết bị DKS-96, RAD-7 và xác định hoạt độ các nhân phóng xạ tự nhiên (238U, 232Th và 40K) bằng hệ phân tích ICP-MS để xác định liều bức xạ trước (phông bức xạ tự nhiên) và sau khi có hoạt động thăm dò đất hiếm (liều bức xạ hiện thời). Kết quả đã xác định được giá trị liều bức xạ trước thăm dò (phông bức xạ tự nhiên) của khu mỏ là 9,22 mSv/năm và liều bức xạ sau thăm dò là 13,87 mSv/năm. Liều bức xạ gia tăng do hoạt động thăm dò quặng đất hiếm tại khu vực là 4,65 mSv/năm, lớn hơn 4 lần so với tiêu chuẩn giới hạn liều đối với công chúng. Kết quả đạt được là cơ sở để theo dõi tác động của môi trường phóng xạ và đưa ra các giải pháp giảm thiểu ảnh hưởng của nền phông bức xạ ion hóa đến môi trường sinh thái khi mỏ đi vào khai thác, chế biến quặng đất hiếm.
Chi tiết bài viết
Từ khóa
liều bức xạ, đất hiếm, phóng xạ, Mường Hum, Lào Cai
Tài liệu tham khảo
Bùi Tất Hợp, Trịnh Đình Huấn, Nguyễn Phương (2010). “Tổng quan về đất hiếm Việt Nam”. Tạp chí Địa chất, loạt A 2010, 447-456.
Duong, N. T., Van Hao, D., Duong, D. T., Phan, T. T., & Le Xuan, H. (2021). “Natural radionuclides and assessment of radiological hazards in Muong Hum, Lao Cai, Vietnam”. Chemosphere, 270, 128671.
Duong, V. H., Nguyen, T. D., Kocsis, E., Csordas, A., Hegedus, M., & Kovacs, T. (2021). Transfer of radionuclides from soil to Acacia auriculiformis trees in high radioactive background areas in North Vietnam. Journal of Environmental Radioactivity, 229, 106530.
IAEA (2003). Extent of environmental contamination by naturally occurring radioactive material (NORM) and technological options for mitigation. IAEA, Vienna No.419, 208; ISBN 92-0-112503-8.
IAEA (2014). Safety Standards for protecting people and the environment. Radiation Protection and Safety of Radiation Sources: International Basic Safety Standard, General Safety Requirements Part 3, Vienna.
ICRP (1999). Protection of the Public in Situations of Prolonged Radiation Expisure, ICRP Publication 82.
ICRP (2019). Radiological protection from naturally occurring radioactive materials (NORM) in industrial processes, ICRP Publication 142. Ann. ICRP 48(4), 57.
Lê Khánh Phồn (2016). Nghiên cứu ảnh hưởng môi trường phóng xạ đối với con người do hoạt động thăm dò, khai thác, chế biến khoáng sản chứa phóng xạ vùng Tây Bắc Việt Nam và đề xuất giải pháp phòng ngừa. Đề tài Khoa học công nghệ hợp tác quốc tế song phương, lưu trữ tại Trường Đại học Mỏ - Địa chất, Hà Nội.
Nguyễn Văn Dũng, Trịnh Đình Huấn và Phan Văn Tường (2021). “Đánh giá liều chiếu xạ tự nhiên khu vực mỏ đất hiếm Mường Hum, huyện Bát Xát, tỉnh Lào Cai”. Tạp chí Khoa học kỹ thuật Mỏ - Địa chất, số 62, kỳ 5, 106-115.
Nguyễn Văn Dũng, Trịnh Đình Huấn, Đào Đình Thuần (2020). “Đánh giá sự biến đổi thành phần phóng xạ môi trường trong hoạt động khai thác, chế biến quặng đồng khu mỏ Sin Quyền, tỉnh Lào Cai”. Tạp chí Khoa học Công nghệ Việt Nam, tập 62, số 8, 8-12.
Thông tư 19/2012 của Bộ Khoa học và Công nghệ (2012). Quy định về kiểm soát và bảo đảm an toàn bức xạ trong chiếu xạ nghề nghiệp và chiếu xạ công chúng.
Tiêu chuẩn Việt Nam TCVN 7889: 2008: Về nồng độ khí radon tự nhiên trong nhà - mức quy định và yêu cầu chung về phương pháp đo.
Tiêu chuẩn Việt Nam TCVN 9414: 2012. Điều tra đánh giá địa chất môi trường, phương pháp suất liều gamma.
Tiêu chuẩn Việt Nam TCVN 9419: 2012. Điều tra địa chất môi trường, phương pháp phổ gamma.
Tiêu chuẩn Việt Nam: TCVN 9415: 2012. Điều tra, đánh giá địa chất môi trường - phương pháp xác định liều tương đương.
Tiêu chuẩn Việt Nam: TCVN 9416: 2012. Điều tra, đánh giá địa chất môi trường - phương pháp khí phóng xạ.
Trần Bình Trọng, Nguyễn Phương, Trịnh Đình Huấn (2005). Báo cáo Điều tra hiện trạng môi trường phóng xạ trên các mỏ Đông Pao, Thèn Sin - Tam Đường - tỉnh Lai Châu, Mường Hum tỉnh Lào Cai, Yên Phú tỉnh Yên Bái, Thanh Sơn tỉnh Phú Thọ, An Điềm, Ngọc Kinh - sườn Giữa tỉnh Quảng Nam, Lưu trữ Liên đoàn địa chất Xạ hiếm.
UNSCEAR (2000). Sources and effects of ionizing radiation, United Nations Scientific Committee on the Effects of Atomic Radiation, New York.
Van Dung, N., Thuan, D. D., Nhan, D. D., Carvalho, F. P., Van Thang, D., & Quang, N. H. (2022). “Radiation exposure in a region with natural high background radiation originated from rare earth element deposits at Bat Xat district, Vietnam”. Radiation and Environmental Biophysics, 61(2), 309-324.